ترمز، یکی از اجزای حیاتی هر خودرو است که نقش بسیار مهمی در ایمنی راننده و سرنشینان ایفا میکند. بدون یک سیستم ترمز مناسب، رانندگی در جادهها بسیار خطرناک است و نمیتوان به اطمینان خاطر اقدام به رانندگی حتی در مسیر های بسیار کوتاه کرد. بنابراین، شناخت دقیق از علائم و علل خرابی ترمز و همچنین چگونگی رفع این مشکلات از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر آن شما باید با این موضوع که در صورت ترمز بریدن خودرو چیکار کنیم نیز به طور کامل آشنا باشید تا خدایی نکرده در صورت بروز این مشکل از حادثه جلوگیری کنید.
در این مقاله، به بررسی گستردهتری از خرابیها و عللی که ممکن است منجر به نگرفتن ترمز خودرو در شرایط مختلف شوند، میپردازیم. همچنین به شناخت دقیق علائمی که نمایانگر این مشکلات هستند و راهکارهایی که میتوانید در مواجهه با چنین موقعیتهایی اتخاذ کنید، خواهیم پرداخت. این اطلاعات به شما کمک میکند تا در صورت بروز خرابی ترمز، با خودروتان به درستی برخورد کرده و ایمنی خود و سایر سرنشینان را حفظ نمایید.
بنابراین، با ما همراه باشید تا علل مختلف خرابی ترمز را بشناسیم و بدانیم چگونه در مقابل این مشکلات عمل کنیم.
دلایل و علت خرابی ترمز و نگرفتن ترمز ماشین
سیستم ترمز در هر خودرو نقش بسیار حیاتی ایفا میکند و از لحاظ ایمنی، یکی از عوامل مهم در رانندگی است. اگر ترمزها به درستی کار نکنند یا تعمیر نشوند، ممکن است عواقب جدی و خطرناکی به وجود آید. در این بخش، به بررسی دلایل و علل خرابی ترمز و نگرفتن ترمز خودرو خواهیم پرداخت. همچنین روشهای تشخیصی و رفع این مشکلات را نیز بررسی خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: علت جا نرفتن دنده ماشین
استفاده از لنت بی کیفیت
استفاده از لنت ترمز با کیفیت پایین یکی از معمولترین عواملی است که میتواند به خرابی ترمز و عدم نگرفتن ترمز خودرو منجر شود. لنتهای ترمز کیفیتی نداشته باشند، ممکن است دارای خواص ناکافی برای تولید اصطکاک مناسب با دیسک ترمز باشند. به عبارت دیگر، این لنتها نمیتوانند به درستی فشار و اصطکاک لازم بر دیسک ترمز ایجاد کنند. این موضوع میتواند باعث کاهش عملکرد ترمز و در نهایت نگرفتن ترمز در شرایط ضروری شود.
برای جلوگیری از این مشکل، از لنت ترمز با کیفیت و مطمعن استفاده کنید و به تعویض دورهای لنتهای ترمز توجه کنید.
استفاده از روغن ترمز بی کیفیت
روغن ترمز یکی دیگر از عوامل مهم در عملکرد سیستم ترمز خودرو است. استفاده از روغن ترمز با کیفیت پایین میتواند به تشکیل لایههای ناهمگون بر روی دیسک ترمز منجر شود. این لایههای ناهمگون میتوانند عملکرد ترمز را تحت تأثیر قرار دهند و باعث نگرفتن ترمز گردند.
بهترین راه برای جلوگیری از این مشکل استفاده از روغن ترمز با کیفیت و مطابق با مشخصات تولید کننده است. همچنین، تعویض منظم روغن ترمز و انتخاب روغن مناسب توسط تعمیرکاران متخصص از اهمیت ویژهای برخوردار است. به این توجه کنید که روغن ترمز تا تاریخ انقضای خود عمل کند و همچنین از روغنهایی که ترکیبات ناسالم دارند استفاده نکنید. این اقدامات به حفظ عملکرد بهینه سیستم ترمز کمک میکند و خطرات ناشی از استفاده از روغن ترمز بی کیفیت را کاهش میدهد.
خرابی بوستر ترمز از دلایل ترمز نگرفتن ماشین
بوستر ترمز (Brake Booster) یک قسمت مهم در سیستم ترمز خودرو است که وظیفه افزایش فشار ترمز را دارد. این دستگاه از یک واحد پنوماتیک یا هیدرولیک تشکیل شده است و به راننده کمک میکند تا ترمز را با فشار کمتری فشار دهد. اگر بوستر ترمز خراب شود یا عملکردی نادرست داشته باشد، میتواند منجر به مشکلاتی شود.
بعضی از علائم خرابی بوستر ترمز عبارتاند از:
- افزایش فشار مورد نیاز برای فشردن پدال ترمز.
- افزایش مسافت ترمز زدن یا تاخیر در واکنش ترمز.
- صدای وووم و یا صداهای عجیب در هنگام استفاده از ترمز.
- کمبود توان ترمزی و افزایش زمان توقف خودرو.
خراب شدن پمپ ترمز یا هوا گرفتن آن
پمپ ترمز (Brake Pump) نیز یک قسمت اساسی از سیستم ترمز ماشین است. وظیفه اصلی پمپ ترمز ایجاد فشار لازم در سیستم ترمز و به ترتیب ایجاد اصطکاک بین لنتهای ترمز و دیسکهای ترمز است. اگر پمپ ترمز خراب شود یا هوا وارد سیستم شود، میتواند به مشکلاتی منجر شود.
علائم خرابی پمپ ترمز یا هوا گرفتن آن عبارتاند از:
- افت فشار ترمز و افزایش مسافت توقف خودرو.
- لرزش در پدال ترمز یا عدم استحکام پدال ترمز.
- افزایش زمانی که نیاز است تا ترمزها به درستی عمل کنند.
- صداهای ناعادی مانند زوزهزوزه در هنگام ترمز زدن.
نشت روغن از سیلندر ترمز
نشت روغن از سیلندر ترمز یکی از دلایل شایع برای مشکلات ترمزی در خودروها است. سیلندر ترمز مسئول انتقال فشار فرمان ترمز به لنتها و دیسکهای ترمز است. اگر روغن ترمز از این سیلندر نشت کند، عملکرد ترمز کاهش مییابد. نشت روغن میتواند باعث ضعیف شدن فشار ترمزی شود و در نتیجه ترمزها به درستی عمل نکنند.
تنظیم نبودن ریگلاژ ترمز دستی
ریگلاژ ترمز دستی (Handbrake Adjuster) یکی از اجزای مهم ترمز دستی خودرو است. این ریگلاژ تنظیم فشار لازم بر روی لنتها و دیسکهای ترمز دستی را انجام میدهد. اگر ریگلاژ ترمز دستی تنظیم نباشد، ممکن است ترمز دستی به درستی عمل نکند میتواند دلیل ترمز نگرفتن خودرو در سربالایی یا سرپایینی باشد. به عبارت دیگر، تنظیم نبودن ریگلاژ ترمز دستی میتواند باعث عدم نگرفتن ترمز دستی در مواقع ضروری شود.
رانندگی در آب یا گل
رانندگی در شرایط آب و گل ممکن است باعث افزایش خطرات و مشکلات ترمزی شود. آب و گل میتوانند لنتهای ترمز و دیسکها را مرطوب کرده و فشار ترمز را کاهش دهند، که به نوبه خود منجر به افت کارایی ترمز میشود. همچنین، راههای آب و گل میتوانند باعث لغزش خودرو شوند و ترمزها بیاثر باشند.
برای رانندگی در شرایط آب و گل، باید بسیار احتیاط کرد و به فاصله بیشتری از خودروهای جلویی نسبت به روزهای خشک رانندگی کنید. همچنین، با کمترین فشار روی پدال ترمز کار کنید تا از لغزش جلوگیری شود.
گرم شدن لنت ترمز در اثر ترمز گرفتن زیاد
گرم شدن لنتهای ترمز به علت ترمز گرفتن زیاد (به عبارتی اصطکاک مداوم و نسبتاً شدید بین لنت و دیسک ترمز) ممکن است اتفاق بیافتد. این مشکل عمدتاً در رانندگیهای کوهستانی، رانندگی شهری با ترافیک چندان نرمال و معمولاً در شرایط استفاده غیرعادی رخ میدهد.
زمانی که لنتهای ترمز به طور مداوم تماس با دیسک داشته و ترمز گرفته میشوند، انرژی تولید شده به صورت گرمایی در این اجزا جذب میشود. این باعث گرم شدن لنتهای ترمز میشود و میتواند به کاهش کارایی ترمز و در برخی موارد حتی به ناکارآمدی آنها منجر شود. در این شرایط، بهتر است که رانندگی را کاهش داده و به خودرو فرصتی بدهید تا سرعت گرمایی را کاهش دهد و لنتهای ترمز خنک شوند.
علائم خرابی ترمز خودرو
شناخت علائم خرابی ترمز در خودرو بسیار مهم است زیرا سیستم ترمز از نظر ایمنی یکی از اجزای حیاتی و اساسی ماشین ما میباشد. تشخیص صحیح علائم خرابی ترمز به شما کمک میکند تا به موقع اقدامات لازم برای تعمیر و نگهداری انجام دهید و از رانندگی ایمنتری برخوردار شوید. در این بخش، به توضیحات کلی و مهم در مورد علائم خرابی ترمز خودرو میپردازیم.
بیشتر بخوانید: علائم روغن سوزی خودرو
صدای ساییدن لنت ترمز
وقتی که لنتهای ترمز فرسایش یا خرابی دارند، ممکن است صداهای ساییدنی و خشنی از سیستم ترمز شنیده شود. این صدا معمولاً ناشی از تماس نادرست لنتها با دیسکهای ترمز است و نشاندهنده نیاز به تعویض لنتها است. عدم تعویض به موقع لنتهای فرسوده میتواند باعث خرابی دیسکهای ترمز نیز شود.
روشن شدن چراخ ترمز
روشن شدن چراخ ترمز (Brake Warning Light) در داشبورد خودرو نمایانگر مشکلی در سیستم ترمز است. این نور معمولاً به علت مسائلی نظیر کمبود روغن ترمز، نشت روغن ترمز، فشار ترمز پایین یا خرابی سنسورهای ترمز روشن میشود. اگر چراخ ترمز روشن شده باشد، باید فوراً به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کرده و سیستم ترمز را بررسی و تعمیر کنید. تا زمان تعمیر، رانندگی با این مشکل بسیار خطرناک است.
کشیده شدن خودرو به یک سمت در حین ترمز گرفتن
وقتی که خودرو در حین ترمز گرفتن به یک سمت کشیده میشود، این ممکن است به علت مشکلات در سیستم ترمز یا ترتیب لنتها باشد. مشکلاتی همچون لنتهای فرسوده، دیسکهای ترمز نامناسب، یا عدم تعادل در فشار ترمز میتوانند باعث این خلل شوند. این مشکلات نیازمند تعمیر و تعویض قطعات ترمز و تنظیم مناسب سیستم ترمز هستند. رانندگی با این مشکل بسیار خطرناک است و باید فوراً به تعمیرکار متخصص مراجعه کرد تا مشکلات موجود بر طرف شود.
لرزش ترمز یا فرمان در حین ترمز گرفتن
لرزش ترمز یا فرمان در حین ترمز گرفتن ممکن است ناشی از چند عامل باشد. یکی از اصلیترین علل این مشکل، وجود لنتهای ترمز فرسوده یا دیسکهای ترمز خراب میباشد. وقتی که لنتها و یا دیسکها خراب یا نامناسب شدهاند، ترمز گرفتن ممکن است باعث لرزش در دسته ترمز یا فرمان شود. همچنین، لرزش ممکن است به دلیل عدم تعادل در چرخها نیز رخ دهد.
شل بودن بیش از حد پدال ترمز
وقتی که پدال ترمز بیش از حد شل و پوچ است و بدون مقاومت فشرده میشود، این مشکل به عنوان پدال ترمز شل شناخته میشود. این ممکن است ناشی از مشکلات در سیستم ترمز مانند کمبود فشار ترمز یا نشت روغن ترمز باشد. همچنین، ممکن است پدال ترمز شل شود اگر سیستم ترمز با هوا یا مایع ترمز ناصحیحی پر شده باشد.
علت ترمز بریدن ماشین
ترمز بریدن ماشین یک مشکل جدی در سیستم ترمز است که میتواند به عوامل مختلفی برگردد. در ادامه به علل ممکن برای ترمز بریدن ماشین اشاره میکنم:
- گرم شدن بیش از حد ترمز: استفاده متکرر و سریع از ترمزها میتواند به افزایش دمای لنتها و دیسکهای ترمز منجر شود. در صورتی که ترمزها بسیار گرم شوند، ممکن است اصطکاک زیادی بین لنتها و دیسکها ایجاد شود و این باعث بریدن ترمز شود.
- خراب شدن لنت ترمز: لنتهای ترمزی که فرسوده شده یا دارای طراحی نادرستی هستند، میتوانند باعث ترمز بریدن شوند. این امر ممکن است به علت ساییدن نامناسب لنتها بر روی دیسکها و ایجاد اصطکاک نامناسب باشد.
- زنگ زدن دیسک ترمز: دیسکهای ترمز که زنگ زده یا دارای ایراداتی هستند، میتوانند باعث ترمز بریدن ماشین شوند. این امر معمولاً به علت ناهمواری سطح دیسکها یا وجود ضایعات بر روی آنها رخ میدهد.
- سیستم ترمز هیدرولیک با مشکلات: در سیستم ترمز هیدرولیک، نشت روغن ترمز یا هوا وارد سیستم شود میتواند به ترمز بریدن منجر شود. همچنین، مشکلات در کالیپرها، لولهها یا سیلندرهای ترمز نیز ممکن است این مشکل را ایجاد کنند.
اگر ترمز خودرو نگرفت چیکار کنیم؟
اگر ترمز خودرو نگرفته و در موقعیت رانندگی با این مشکل روبرو شدهاید، اقدامات زیر را به ترتیب انجام دهید:
- هنگامی که ترمزها در ماشین شما فشار کافی ندارند و به نظر میرسد ترمز کار نمیکنند، بهتر است تلاش کنید تا فشار قوی و ثابتی به پدال ترمز وارد کنید. این کار را چندین بار تکرار کنید تا فشار مناسبی در سیستم ترمز ایجاد شود و ترمزها دوباره به درستی کار کنند.
- اگر ماشین شما در حالت دنده بالا (به عنوان مثال، دنده پنجم) قرار دارد و شما نیاز به کاهش سرعت دارید، آرامآرام دنده را کم کنید. از تناپا به دنده پایین نروید، بلکه سرعت خود را به آرامی کاهش دهید تا از از دست دادن کنترل جلوگیری شود.
- هنگامی که ماشین در سرعت بالا قرار دارد، تنها دنده را خلاص نکنید. این کار ممکن است منجر به از دست دادن کنترل و خروج از مسیر شود. به جای آن، سعی کنید سرعت را با ترمز کاهش دهید و بعداً دنده را تعویض کنید.
- در هیچ شرایطی ماشین را در دنده عقب قرار ندهید. این کار نه تنها ممکن است ماشین را متوقف نکند بلکه باعث تصادف و آسیب به ماشین و افراد میشود. به جای اینکه از دنده عقب استفاده کنید، از ترمز و دندههای جلو استفاده کنید تا ماشین را کنترل کنید.
- در صورتی که نیاز به توقف ناگهانی دارید یا میخواهید ماشین را متوقف کنید، تنها از پدال کلاچ استفاده کنید و اصلاً از پدال گاز کاری نکنید. این اقدام میتواند به از دست ندادن کنترل بر روی ماشین کمک کند.
- اگر در ترافیک گیر کردهاید و ماشین شما در حالت توقف موقت است، با استفاده از بوق، چراغ خطر و چراغهای جلو به رانندگان دیگر علامت دهید تا متوجه خطر شوند و فاصله کافی از شما نگه دارند. این اقدام میتواند جلوگیری از تصادف در ترافیک گیر کند.
- توجه داشته باشید که روشن کردن کولر در ماشین ممکن است به موتور فشار آورده و به کاهش کارایی آن منجر شود. در ترافیک سنگین، درصورتی که میتوانید بدون کولر تا سرانجام ترافیک حرکت کنید، از این اقدام خودداری کنید.
- روشن شدن چراغهای جلو، چراغ خطر و نمایندگان آنها میتواند به میزان تصرف انرژی باتری آسیب بزند و به عملکرد باتری و سیستم الکتریکی ماشین آسیب برساند. بنابراین، در صورت امکان، از روشن نگه داشتن این چراغها در مدت طولانی خودداری کنید تا از تخلیه زودرس باتری جلوگیری شود.
- در شرایط ترافیک سنگین، از موبایل خود دست نیاورید و تمرکز کامل خود را بر روی مسیر حفظ کنید. تماسها و پیامها را جواب ندهید تا زمانی که بتوانید در شرایط مناسبی قرار بگیرید.
- اگر در مسیر خود ماسه یا گِل مشاهده میکنید و خطر از دست دادن کنترل ماشین وجود دارد، سعی کنید فرمان را به دقت کنترل کنید و ماشه را هدف قرار دهید. با این کار، سرعت خودرو به طور قابل ملاحظهای کاهش خواهد یافت و از از دست دادن کنترل جلوگیری خواهد شد.
- وقتی که ماشین به سرعت ۴۰ کیلومتر در ساعت میرسد و به دنده یک منتقل کردید، در صورت لزوم از ترمز دستی استفاده کنید. این اقدام به شما کمک میکند سرعت را به سرعت مناسبی کاهش دهید و ماشین را به درستی کنترل کنید.
- هیچ وقت ترمز دستی را در سرعتهای بالا به صورت ناگهانی و شدید استفاده نکنید. چرا که این عمل ممکن است باعث قفل شدن چرخهای عقب شود و باعث واژگونی ماشین شود. ترمز دستی را با دقت و تدابیر لازم بکشید تا از این نوع حوادث جلوگیری شود.
- در مواقع اضطراری، همچنان کنترل بر روی فرمان و داشتن کامل تمرکز بر روی مسیر بسیار حیاتی است. هیچ وقت تماسها یا پیامهای موبایل را در حین رانندگی در شرایط پیچیده ترافیکی یا جادههای لغزنده نادیده نگیرید.
بیشتر بخوانید: علت استارد نخوردن ماشین
سوالات متداول در مورد ترمز نگرفتن خودرو
علت نگرفتن ترمز بعد از تعویض لنت از چیست؟
علت نگرفتن ترمز پس از تعویض لنت میتواند به دلایل مختلفی باشد. یکی از رایجترین دلایل، هواگیری در خط ترمز است. ورود هوا به خط ترمز میتواند فشار ترمز را کاهش دهد و عملکرد ترمز را تضعیف کند. علاوه بر این، کمبود روغن ترمز نیز میتواند باعث نقص در سیستم ترمز شود. در نهایت، تعویض لنت به درستی انجام نشده و تنظیم ترمز صحیح انجام نپذیرد، نیز میتواند عامل نگرفتن ترمز باشد.
علت ترمز نگرفتن ماشین در سرعت بالا از چیست؟
علت ترمز نگرفتن ماشین در سرعت بالا میتواند به دلایل متعددی باشد. اصلیترین دلیل، نقص در سیستم ترمز است. در سرعت بالا، نیاز به توقف سریعتر است و سیستم ترمز باید توانایی تولید فشار کافی برای توقف ماشین را داشته باشد. کمبود روغن ترمز، کاهش عمر لنتها، یا فرسودگی دیسکهای ترمز ممکن است باعث نقص در عملکرد ترمز در سرعت بالا شوند. همچنین، ترمز دستی را در سرعتهای بالا به صورت ناگهانی و شدید استفاده نکنید، زیرا این کار ممکن است باعث قفل چرخهای عقب و واژگونی ماشین شود.
علت سفت شدن پدال ترمز و نگرفتن ترمز از چیست؟
سفت شدن پدال ترمز و عدم نگرفتن ترمز ممکن است به علت کمبود فشار در سیستم ترمز باشد. این ممکن است به دلیل کمبود روغن ترمز یا مشکل در اجزای ترمز مانند میلهها و کالیپرها باشد. علاوه بر این، نقص در سنسورها و اجزای الکترونیکی سیستم ترمز نیز میتواند باعث سفت شدن پدال ترمز و عدم نگرفتن ترمز شود. در هر صورت، سفت شدن پدال ترمز نیاز به بررسی و تعمیر ترمز دارد تا ایمنی در رانندگی حفظ شود.